Europese Commissie moet grof geschut bovenhalen tegen Trump’s handelsoorlog

Met zijn tarievenpolitiek dreigt Donald Trump een ongeziene wereldwijde handelsoorlog te ontketenen. “Trumps tarieven zijn illegaal en druisen in tegen alle regels van het multilateralisme”, zegt Van Brempt. “Maar hij heeft geen enkele reden om ermee op te houden zolang het tot resultaten leidt. De halfzachte aanpak werkt niet. Het wordt tijd dat de Europese Commissie grof geschut bovenhaalt.”  

Liberation day. Bevrijdingsdag. Symboliek telt in de politieke communicatie. “Maar de vraag is wie er vandaag wordt bevrijd”, zegt Van Brempt. “Het zijn gezinnen en bedrijven die de prijs betalen voor de illegale tarieven van Trump. Ze duwen de prijzen omhoog, de koopkracht omlaag en zijn slecht voor de economie.”  

America first 

Uit onderzoek van de OESO blijkt dat vooral Amerika, Canada en Mexico rake klappen krijgen door de tarievenpolitiek. “America First blijkt een pijnlijke boemerang te zijn. Maar één die ook bijzonder veel schade berokkent aan landen, industrieën en gezinnen wereldwijd”, zegt Van Brempt. “Niemand wint bij een handelsoorlog. En het is in ons aller belang om de impact ervan zoveel als mogelijk in te perken en een verdere escalatie te vermijden.”  

“De Commissie hinkt te veel op twee benen. Die strategie werkt niet bij een bullebak als Trump.”

Van Brempt wijst erop dat dat niet kan met een halfslachtige aanpak. “Zolang zijn tarievenpolitiek iets oplevert, is er voor Trump geen enkele reden om ermee op te houden.” Mexico en Canada besloten eerder al om hun grensbewaking aan te scherpen in het licht van de tarieven die hun richting uitkwamen. En ook de Europese Unie hint in de richting van mogelijke deals met de Verenigde Staten, bv. over wagens, het aankopen van LNG of lagere boetes voor bedrijven uit Silicon Valley. “De Commissie hinkt op twee benen. Enerzijds kondigt ze ‘een sterke reactie’ aan, maar in de feiten blijft die erg beperkt. Anderzijds blijven Commissarissen openingen creëren voor toegiften aan de eisen van de Amerikanen. Maar die strategie kan niet werken.” 

Bazooka  

Van Brempt pleit ervoor om het Europese anti-dwanginstrument in gebruik te nemen. “Het is meer dan duidelijk dat Trump met zijn tarievenoorlog Europese landen en bedrijven wilt verplichten om hun beleid aan te passen. Van diversiteitsbeleid en btw-wetgeving tot digitale wetgeving, zoals de GDPR, de Digitale Dienstenwet en de Digitale Marktenwet”, zegt Van Brempt. “Als we Trump duidelijk willen maken dat het ons menens is, moeten we zelf het grof geschut durven bovenhalen. Niet om het meteen te gebruiken, maar wel om de brede waaier aan mogelijke tegenmaatregelen op tafel te leggen en op een gelijke manier aan de onderhandelingstafel te komen.”  

“Als we Trump duidelijk willen maken dat het ons menens is, moeten we zelf het grof geschut durven bovenhalen. Niet om het meteen te gebruiken, maar wel om de optie te creëren.”

Het anti-dwanginstrument geeft de Europese Unie een brede waaier aan mogelijkheden voor tegenmaatregelen. Van beperkingen opleggen aan export en import, maatregelen gericht tegen het Amerikaanse handelsoverschot in diensten, toegang tot overheidsopdrachten voor Amerikaanse bedrijven en intellectuele eigendomsrechten. “Daardoor komen bedrijven en sectoren in het vizier die normaal gezien ontsnappen aan dergelijke handelsconflicten. Ook zij moeten aan de Trump administratie duidelijk maken dat deze handelsoorlog niets oplevert”, zegt Van Brempt. “Een bijkomend voordeel is dat de maatregelen van dat anti-dwanginstrument het veel moeilijker maken om kosten door te rekenen aan Europese bedrijven of consumenten. Ze doen vooral de Verenigde Staten pijn, maar de weerslag op Europese bedrijven is een pak kleiner dan bij tarieven.”  

Eigen sterkte 

De eerste stap van het inroepen van dat instrument is de aankondiging van een onderzoek naar de dwang die de Verenigde Staten uitoefenen met hun tarievenpolitiek. “Dat geeft ons meer dan genoeg tijd om de onderhandelingen met de Verenigde Staten aan te gaan en te proberen een verdere escalatie te voorkomen”, zegt Van Brempt. “Maar het versterkt wel onze positie aan de onderhandelingstafel. Daarom is het van belang dat de Commissie actie onderneemt.”  

De Commissie moet volgens Van Brempt ook meer doen dan louter vergeldende maatregelen nemen. “Als we de koopkracht van gezinnen en concurrentiekracht van bedrijven in Europa willen beschermen tegen de effecten van Trump’s handelsoorlog is er meer nodig dan enkel vergeldingsmaatregelen”, zegt Van Brempt.  

“Er is ook eigen beleid nodig om de koopkracht van gezinnen en concurrentiekracht van bedrijven te beschermen.”

De Europese Commissie kan ook zelf heel wat stappen zetten om de klap te verzachten. Bijvoorbeeld door ‘de regels van oorsprong’ proactief aan te passen – zoals eerder aangekondigd voor de staalindustrie – of een eigen markt te creëren voor producten die in Europa worden geproduceerd via een aanpassing van de openbare aanbestedingsregels. “Ook het versterken van de interne markt is één van de manieren om ons te wapenen tegen oneerlijke handelspraktijken. Het wordt hoog tijd dat de Commissie stopt met de aankondigingspolitiek en kiest voor actie. Concrete initiatieven en voorstellen laten te lang op zich wachten. We hebben nieuw beleid nodig. Ook dat maakt deel uit van een holistisch Europees antwoord op Trump. De Commissie wilt vertrekken vanuit eigen sterkte. Tijd om die belofte waar te maken. ”