Europese veiligheid vraagt om betere en intensere samenwerking

De beslissing van Donald Trump om de militaire steun aan Oekraïne stop te zetten zet een enorme druk op alle Westerse bondgenoten. “Dit is een bepalend moment voor Europa”, reageert Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt. “Stabiele en langdurige vrede blijft onze prioriteit. De enige optie is om nu alle zeilen bij te zetten. Vrede en veiligheid op de voorwaarden van Poetin en Trump zal géén vrede zijn. Noch voor Oekraïne, noch voor Europa.”

De Verenigde Staten vormen, na de Europese Unie, de belangrijkste donor van militaire en financiële steun aan Oekraïne. “Het is duidelijk dat het Westen niet langer kan rekenen op de steun van de Verenigde Staten”, zegt Van Brempt. “Onze oudste partner is niet langer een stabiele bondgenoot. Trump gedraagt zich als een wildeman, die bewust en actief de internationale rechtsorde tracht te ondermijnen. Dat heeft immense gevolgen. Niet alleen voor de bevolking in Oekraïne en Europa, maar ook de Amerikaanse. De enige die hier garen bij spint is Vladimir Poetin.”

Noodfonds voor Oekraïne

Europese landen en hun bondgenoten moeten nu snel, krachtig en verenigd reageren. “De coalition of the willing moet onmiddelijk een bijzonder noodfonds voor Oekraïne opzetten. Dat zal niet kunnen met Orban en Fico aan tafel. Dus moet het gaan om een breder multilateraal initiatief, ruimer dan de Europese Unie alleen. Poetin moet een duidelijk signaal krijgen dat onze steun aan Oekraïne onvoorwaardelijk wordt verdergezet, ongeacht de beslissing van Trump”, zegt Van Brempt.

Het voorstel van de Europese Commissie om de uitzonderingsclausules voor de budgettaire regels te activeren, komt volgens Van Brempt op het juiste moment. “Zoals we ook tijdens de pandemie hebben gedaan. Lidstaten hebben vandaag geen nood aan een strakke budgettaire dwangbuis. Ze moeten flexibiliteit krijgen om bijkomend te investeren in steun aan Oekraïne én het opschroeven van de eigen veiligheidscapaciteit.”

Bijkomende nationale en Europese Investeringen in veiligheid mogen niet ten koste gaan van sociale en duurzame investeringen, benadrukt Van Brempt. “Als we onze veiligheid en onze welvaart willen beschermen zullen we tegelijk moeten investeren in ons sociaal model. Neem het voorbeeld van propere en betaalbare energie. Als we onze afhankelijkheid van geïmporteerde energie en geïmporteerde grondstoffen niet afbouwen, zal Europa altijd de speelbal blijven van andere grootmachten zoals China, de VS en Rusland. Sociale en duurzame investeringen zijn dus ook investeringen in onze veiligheid. Ze moeten elkaar versterken, niet elkaar uitsluiten."

Europese veiligheidsunie

De Europese Unie moet zich onmiddellijk focussen op haar eigen veiligheidsarchitectuur. “Met de verhoogde druk op Oekraïne, neemt ook de druk op onze Oostelijke en Baltische staten enorm toe. De eerste prioriteit van de Europese Unie moet zijn om de veiligheid van de Europese bevolking te verzekeren”, zegt Van Brempt. Met Rearm Europe lanceert de Commissie een plan om 800 miljard euro te mobiliseren voor investeringen in Europese defensie en veiligheid. “Lidstaten zullen individueel een bijkomende inspanningen moeten leveren, maar we moeten vooral onze krachten bundelen. Bijkomende defensieuitgaven zijn broodnodig, maar dat moet vooral op een gecoördineerde manier gebeuren.”

Aan dat laatste ontbreekt het nog volgens Van Brempt. “De Europese Commissie moet nu in de cockpit gaan zitten. Er moet onmiddellijk een Europese veiligheidstaksforce in het leven worden geroepen die de noden inzake veiligheid en defensie in kaart brengt, de acute en toekomstige dreigingen in realtime analyseert en de gepaste volgende stappen coördineert,” zegt Van Brempt. “Er is eenheid in commando nodig. Het defensiebeleid van de 27 lidstaten moet met spoed worden omgevormd naar een coherent en duidelijk overkoepelend beleid, in nauwe afstemming met bondgenoten als het Verenigd Koninkrijk, Canada, Noorwegen en Turkije.”

“De bestaande productiecapaciteit voor veiligheid en defensie moet gecoördineerd en in sneltempo worden opgeschaald. De plannen voor het gezamenlijk aankopen van militair materiaal moeten versneld worden uitgevoerd. Tegelijk is er een bredere strategie nodig voor hoe de Europese veiligheidsarchitectuur wordt vormgegeven”, zegt Van Brempt.

Kritieke infrastructuur

De Europese Unie moet ook met snelheid haar kritieke infrastructuur verzekeren en beschermen. “Van datakabels tot havens. Sommige infrastructuur is bijzonder kwetsbaar. Die kwetsbaarheid kunnen we ons vandaag niet permitteren”, zegt Van Brempt. De Europese Unie moet ook garanderen dat er géén puzzelstukken van die Europese infrastructuur in handen vallen van derde landen of onbetrouwbare en onvoorspelbare private spelers. “De macht die Elon Musk vandaag met Starlink heeft over Oekraïne is onvoorstelbaar en gevaarlijk. We moeten vermijden dat Europese landen in dezelfde situatie terechtkomen.”

Van Brempt verwijst naar de mogelijke deal tussen de Italiaanse regering en Starlink. “De Europese Commissie moet voorkomen dat Europese autoriteiten en defensie-instellingen afhankelijk worden van Starlink voor connectiviteit. Er moet werk gemaakt worden van een uniforme EU-veiligheidsbeoordeling voor het gebruik van Starlink, ter ondersteuning van aanbestedingen door overheidsinstanties. De vraag wie er aan de knoppen van onze strategische en kritieke infrastructuur zit, is pertinenter en belangrijker dan ooit.”