Samen kiezen voor vrede en veiligheid. Reactie op de uitkomst van de Europese top over defensie.
De beslissing van Donald Trump om de militaire steun aan Oekraïne stop te zetten zet een enorme druk op alle Westerse bondgenoten. “Dit is een bepalend moment voor Europa”, reageert Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt. “Stabiele en langdurige vrede blijft onze prioriteit. De enige optie is om nu alle zeilen bij te zetten. Vrede en veiligheid op de voorwaarden van Poetin en Trump zal géén vrede zijn. Noch voor Oekraïne, noch voor Europa.”
Het akkoord tussen lidstaten over bijkomende investeringen in defensie en veiligheid is een belangrijke stap. We moeten onze afhankelijkheid voor defensie en veiligheid afbouwen. Daarvoor zijn extra investeringen nodig. Rearm Europe is gebaseerd op het draaiboek van de pandemie en dat is een goede zaak, maar Commissie en lidstaten moeten ook lessen trekken uit wat toen fout liep.
Passende puzzel
Het complete gebrek aan coördinatie is problematisch. Vandaag kijkt elke lidstaat naar zijn eigen puzzelstukje. Maar aan het eind van de rit moet het volledige plaatje kloppen. Dat gaat verder dan het coördineren van gezamenlijke aankopen, uitzonderingen op de budgettaire regels en opschalen van de productiecapaciteit van de Europese defensie-industrie. We moeten niet alleen meer uitgeven, we moeten vooral verstandiger uitgeven. Daarom pleiten we voor een Europese coördinerende taskforce onder leiding van de Europese Commissie, met alle lidstaten én het Europees Parlement aan tafel. Daar moet de nieuwe Europese veiligheidsarchitectuur worden uitgetekend.
Nieuw financieringsmodel
Er moet ook werk gemaakt worden van een nieuw financieringsmodel voor de Europese veiligheidsarchitectuur. De gemeenschappelijke lening van 150 miljard die bovenop de nationale budgetten komt is een goede aanzet. Maar ook hier geldt dat een échte geïntegreerde veiligheidsarchitectuur meer Europese budgettaire slagkracht vereist. Daarvoor moet gekeken worden naar eigen inkomsten. De Europese Commissie moet een alomvattende investeringsstrategie ontwikkelen die de lacunes in defensie en militaire capaciteit, infrastructuur en industriële capaciteit evalueert en aanpakt. De Commissie kan de gemeenschappelijke schuld verhogen, rekening houdend met de ervaring van de EU Next Generation, maar moet ook kijken naar andere mogelijke oplossingen, zoals bv. oprichting van een defensiebank, zodat lidstaten gemakkelijker toegang krijgen tot de kapitaalmarkten.
Veiligheid betekent ook sociale en duurzame investeringen versterken
Veiligheid is meer dan kanonnen alleen. Daar moet Europa over blijven waken. Het gaat niet alleen om kogels, tanks en luchtafweer, maar ook om technologie, infrastructuur én het afbouwen van andere strategische afhankelijkheden, bijvoorbeeld op vlak van energie en grondstoffen. Bijkomende investeringen in defensie kunnen nooit ten koste gaan van andere investeringen in duurzaamheid, industrie, infrastructuur én sociaal beleid. Ook dat zijn cruciale onderdelen van een nieuwe veiligheidsarchitectuur voor de Europese Unie.
Ons sociale model is wat de Europese Unie uniek en veerkrachtig maakt in de wereld. Het is wat ons anders maakt dan autocraten als Trump en Poetin. De nieuwe Europese veiligheidsarchitectuur kan alleen maar werken als er draagvlak en solidariteit is op het Europese niveau. Snijden in sociaal beleid en sociale investeringen dreigt net dat draagvlak en die solidariteit onderuit te halen. Dat is een risico dat Europa niet kan lopen.