Transitie naar circulaire economie is beste investering in de toekomst
Vandaag stemt het Europees Parlement een rapport dat de krijtlijnen uitzet voor circulaire economie in Europa. “De transitie naar een circulaire economie is een essentieel onderdeel van de Europese Green Deal, maar biedt ons heel wat opportuniteiten op economisch, duurzaam en sociaal vlak,” zegt Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt. “Duurzamere productie, recyclage en hergebruik van grondstoffen en duurzaam afvalbeheer moeten de norm worden in Europa.”
Iedereen kent het fenomeen: je koopt een product en na enkele jaren moet je het weggooien omdat het verouderd is en niet hersteld kan worden. “Dat soort geplande verouderingsprocessen moeten we op Europees niveau verbieden,” zegt Van Brempt. “Producenten moeten hun productieketen veel duurzamer maken en er voor zorgen dat producten langer meegaan. Wij willen dat daar bindende doelstellingen voor komen.”
De Europese richtlijn voor ecodesign - die bepaalt dat het ontwerp van een product zo duurzaam mogelijk moet zijn - moet uitgebreid worden naar andere producten dan elektrische apparaten. Nu zorgt die richtlijn er vooral voor dat die apparaten zo weinig mogelijk energie gebruiken. Maar ecodesign kan ook nuttig zijn voor meer dan efficiënt energiegebruik. De doelstelling moet zijn om producten zo te ontwerpen dat ze zo weinig mogelijk schade toebrengen aan het milieu en de volksgezondheid.
“Door onze productie en consumptiepatronen te verduurzamen, willen we er ook voor zorgen dat de omslag naar een duurzame economie niet enkel weggelegd is voor wie bemiddeld is.”
Producten moeten niet enkel duurzamer worden geproduceerd en een langere levensduur krijgen. “Ook de reparatie van kapotte producten moet worden aangemoedigd,” zegt Van Brempt. “Wij willen dat producten ook in die zin verplicht gelabeld worden, zodat de consument weet hoe lang een product zal meegaan en of het hersteld kan worden. Er moet ook informatie beschikbaar zijn over de beschikbaarheid en de kostprijs van reserveonderdelen. Consumenten moeten eigenlijk een ‘reparatierecht’ krijgen.” Ook de recyclage en het hergebruik van grondstoffen is essentieel om de keten van de circulaire economie te sluiten.
“Een écht circulaire economie betekent ook dat we anders omgaan met afval,” zegt Van Brempt. Dat betekent in eerste instantie dat afval in de productie en consumptie zoveel mogelijk te beperken. “Bijvoorbeeld met een taks op plastic en een verbod voor single use plastics. Maar ook de manier waarop we ons afval verwerken moet anders. Europa moet een wereldwijde kampioen worden in duurzame afvalverwerking.”
“Door onze productie en consumptiepatronen te verduurzamen, willen we er ook voor zorgen dat de omslag naar een duurzame economie niet enkel weggelegd is voor wie bemiddeld is,” zegt Van Brempt. Consumenten spelen wel degelijk een rol in de verduurzaming, maar ze moeten toegang hebben tot producten die langer dan een paar jaar meegaan en makkelijk en goedkoop hersteld kunnen worden. Producenten moeten hierin hun verantwoordelijkheid opnemen.”
De transitie naar een circulaire economie stelt de Europese Unie voor heel wat uitdagingen. “Maar we moeten vooral ook de voordelen van die transitie benadrukken,” zegt Van Brempt. “Dit creëert economische opportuniteiten voor onze industrie, zal zorgen voor duurzame jobs en het brengt ons een stapje dichter bij een klimaatneutraal Europa in 2050.”