Investeringen in gas en nucleaire energie labelen als ‘groen’ is een historische vergissing
De Europese Commissie presenteert vandaag haar voorstel omtrent de Europese taxonomie voor de financiëring van duurzame activiteiten. Dat instrument, bedoeld om investeringen in lijn met de doelstellingen van de Green Deal in de hele Europese Unie te versterken, geeft aan welke investeringen als duurzaam kunnen worden beschouwd en dus ook aanspraak kunnen maken op de daarvoor geoormerkte Europese fondsen. “Dat de Europese Commissie ook investeringen in gas en nucleaire energie mee opneemt als een ‘groene’ investering is een historische vergissing,” zegt Europees Parlementslid Kathleen Van Brempt.
Het lijkt haast een detail, maar de Europese taxonomie voor duurzame financiering is één van de belangrijkste onderdelen van het Europese klimaatbeleid. Volgens de Europese Commissie zijn kernergie en gas als transitionele vormen van energie accepteerbaar en worden ze daarom als duurzaam erkend. “Door investeringen in gasinfrastructuur en nucleaire energie mee op te nemen als taxonomieconform dreigt de Commissie de doelstelling van dat instrument volledig te ondermijnen,” zegt Van Brempt. “We geven bedrijven en financiële markten de incentive om te investeren in vormen van energieproductie waarvan we weten dat ze niet in lijn liggen met de klimaatambities van de Europese Unie. Sterker nog, door dit voorstel krijgen bedrijven die investeren in gas- en nucleaire installaties de facto de goedkeuring van de Europese Commissie om kapitaal aan te trekken en voordelige leningen te krijgen van financiële instellingen en de Europese Investeringsbank.”
De investeringsruimte voor hernieuwbare en koolstofarme alternatieven zal daardoor drastisch verkleinen. “Je kan een euro geen twee keer uitgeven,” zegt Van Brempt. “Investeringen in gas en nucleair als duurzaam beschouwen, zal er voor zorgen dat het nog moeilijker wordt om af te stappen van fossiele brandstoffen, omdat investeringen in duurzame en hernieuwbare energie worden belemmerd.” Dat betekent volgens Van Brempt niet dat lidstaten daardoor niet meer zouden mogen investeren in gasinfrastructuur of nucleaire centrales. “Zeker vandaag speelt gas nog een belangrijke rol in onze energievoorziening en de transitie naar een klimaatneutraal Europa in 2050. Als lidstaten zoals België die investeringen nodig achten om hun energiebervoorrading te verzekeren in afwachting van de overstap naar hernieuwbare energie, kan dat gerust. Ze bestempelen als ‘groen’ is meer dan een brug te ver.” Ook de Europese investeringsbank had in een eerder advies aangeraden om gas en nucleaire energie niet mee op te nemen in de taxonomie.
In het voorstel van de Commissie ligt de drempel om gasinfrastructuur op te nemen in de taxonomie bovendien ook een pak hoger dan het geval is voor andere vormen van energieproductie. Zo zou een gasinstallatie tot 270g CO2 per kilowattuur stroom mogen uitstoten. Voor andere vormen van energieproductie ligt die drempel op 100g CO2 per kilowattuur. “Onverklaarbaar en in tegenstrijd met elk wetenschappelijk advies van experten,” zegt Van Brempt.
Het voorstel van de Commissie stuit op hevig verzet vanuit het Europees Parlement, verschillende lidstaten en de Europese milieuorganisaties. Onder meer Oostenrijk, Nederland, Spanje, Luxemburg en Denemarken zijn gekant tegen dit voorstel. “Het was de bedoeling om een gouden standaard te creeëren voor duurzame investeringen in de Europese Unie. Dit is een historische vergissing. Voor ons is het onaanvaardbaar om deze delegated act te accepteren in haar huidige vorm.”